Trốn chạy

IMG_20180506_214320Trốn chạy là cuốn tự truyện của Carolyn Jessop, một người được sinh ra trong gia đình theo giáo phái đa thê lâu đời, cuốn sách được chấp bút bởi phóng viên Laura Palmer.

Trốn chạy đã mở ra một khoảng tối trong bức tranh hiện thực của cuộc sống làm kinh hoàng cả nước Mỹ, không ai có thể nghĩ những điều như vậy vẫn còn tồn tại giữa thời hiện đại, ngay trong lòng nước Mỹ, một nước phát triển vào bậc nhất thế giới.

Carolyn đã hồi tưởng lại cuộc đời của mình từ những ngày thơ ấu đến lúc cùng tám đứa con trốn chạy khỏi cộng đồng khi giáo phái bắt đầu truyền giảng và ca tụng về cái chết. Từng phần của cuốn sách chính là những lát cắt thực mà Carolyn đã trải qua, nó được miêu tả chân thực và giản dị dưới ngòi bút của Laura Palmer.

Carolyn sinh ngày 1.1.1968 được đỡ bở người dì thân thiết Lydia. Lúc năm tuổi cũng là lúc bắt đầu có biết nhớ, gia đình Carolyn chuyển tới Salt Lake sống, đó là thời gian hạnh phúc nhất của gia đình. Nhưng thời gian đó chỉ kó dài trong một năm thật ngắn ngủi, sau khi gia đình chuyển về Colorado sống cùng cộng đồng theo giáo phái đa thê FLDS.

Mọi chuyện thay đổi hoàn toàn khi trở về đây, không khí trong nhà lúc nào cũng u ám nặng nề, mẹ của Carolyn hầu như ngày nào cũng đánh các con, đến nỗi Carolyn nhận ra nếu mẹ đánh cô vào buổi sơm thì cô có thể yên tâm cả ngày không bị đánh và ngược lại.

Mẹ của Carolyn ngày càng tuyệt vọng với cuộc sống, bà khép kín và lười biếng làm mọi việc trong nhà, thường khi chồng sắp về bà mới thu dọn trong ngoài một cách vội vàng.

Sống trong cộng đồng đa thê, những đứa trẻ luôn được giáo dục bằng những câu chuyện từ rất sớm về sự đúng đắn của chuyện đa thê và về những con người bên ngoài cộng đồng. Chúng được dạy rằng con người chưa bao giờ lên mặt trăng và loài khủng long cũng chưa bao giờ có mặt trên trái đất.

Năm 1953, chính quyền đã từng tấn công vào cộng đồng đa thê, nhiều người bị bắt nhưng sau đó sợ sự chỉ trích của dư luận nên chính quyền phải hòa hoãn. Nhưng từ đó giáo phái trở nên kín kẽ hơn với thế giới bên ngoài, những ràng buộc và các đạo luật trong giáo phái cũng chặt chẽ hơn, đập tan hy vọng muốn ra bên ngoài sống của những người phụ nữ.

 Trẻ con trong cộng đồng có một trò chơi về ngày tận thế, đó là ngày những người được chúa lựa chọn sẽ được cứu rỗi còn những người khác phải chết. Nhưng trước khi chết họ sẽ giết những người được chúa chọn…

Hơn sáu tuổi Carolyn mới được đi học nhưng mọi chuyện ở đây luôn khác thường, từ một gã lái xe buýt hung bạo sẵn sàng đánh bất cứ em học sinh nào đến một vị hiệu trưởng đuổi đánh học sinh cũng chính là con trai mình trước sân trường. Bất cứ điều gì trái ý cũng phải chịu sự trừng phạt bằng đòn roi, bằng những cái bạt tai hay những cú đá. Carolyn đã học được cách tồn tại trong môi trường đầy bạo lực ấy bằng cách luôn ngoan ngoãn nghe lời, không nghịch ngợm khi đến trường và đi bộ thay vì đi xe buýt.

Năm Carolyn 10 tuổi, bố của cô lấy vợ hai là dì Rosie, vì đã biết dì từ trước nên cả mấy đứa trẻ đều rất vui mừng. Chỉ có mẹ của cô la không tỏ thái độ gì cả. Dì Rosie không về sống cùng cả gia đình mà ở lại Salt Lake để học tiếp, bố của Carolyn đã mua cho dì một ngôi nhà mới ở đây. Thỉnh thoảng dì mới trở về Colorado.

Sau khi mang thai, dì trở về Colorado sống, cuộc sống của gia đình bỗng chốc thay đổi hẳn, dì và mẹ Carolun sinh con cách nhau không bao lâu nên hai đứa bé luôn được đem ra để so sánh.

Sau khi học xong lớp tám, vì trong vùng chỉ có một trường trung học của phe đối lập với nhà tiên tri nên Carolyn nghỉ học là làm công việc nghe điện thoại trong công ty của bố. Trong thời gian ấy cô học thêm lớp từ xa đến khi được nhà tiên tri cho phép đi học ở trường đối lập.

Sự bất an đầu tiên đến với Carolyn chính là cuộc trốn chạy của người chị Linda năm 17 tuổi. Chị cùng người bạn Claudel đã lên kế hoạch trốn chạy khỏi cộng đồng để khỏi bị ép lấy một người đàn ông đáng tuổi bố mình. Carolyn đã cho chị tất cả số tiền tiết kiệm của mình.

Một cuộc truy tìm của những người đàn ông trong giáo phái được tiến hành, họ tới thị trấn gần Salt Lake và bao vây ngôi nhà mà hai cô gái trốn chạy đang ẩn nấp, phải đến khi cảnh sát tới họ mới rút lui.

Linda và người bạn sau đó tới thành phố Salt Lake và gặp Alma, người của phe đối lập. Cuối cùng Linda bị thuyết phục phải lấy Alma như một sự hàn gắn phe phái. Cô đồng ý và kết thúc cuộc chạy trốn tìm tự do đầy mỏi mệt của mình.

 Carolyn tiếp tục học và mơ ước trở thành bác sĩ. Nhưng vào một đêm khi cô đang cố gắng chuẩn bị cho kì thi thì bố cô bước vào và nói rằng cô sẽ phải kết hôn với Merril, một người bạn làm ăn lớn tuổi hơn cả bố mình. Bố cô nói rằng đó là sự mặc khải của chúa thông qua nhà tiên tri. Nhưng thực chất cuộc hôn nhân này là ý đồ của Merril để bố của Carolyn không lôi ông ta ra tòa trong một vụ làm ăn gian dối.

Lúc được tin này là thứ 5 và thứ 7 Carolyn sẽ phải tổ chức đám cưới với người đàn ông lớn tuổi đã có ba vợ và một bầy con.

Đau khổ, bối rối nhưng không thể phản kháng lại, Carolyn đã bước vào nhà Merril đúng như kế hoạch của ông ta, chỉ có điều cả hai đều chẳng có tí tình cảm gì với nhau.

Merril đã có ba người vợ, trong đó Barbara là người được sủng ái và có thế lực nhất. Tất nhiên bà ta không muốn Merril lấy một người phụ nữ trẻ nào nhưng bà ta cũng không thể chống lại sự mặc khải của nhà tiên tri.

Faunita là người vợ đầu tiên của Merril, bây giờ ba ta sống như một cái bóng trong nhà. Ruth là người vợ thứ hai và là chị em với Barbara thì dở điên dở dại luôn làm những trò quái dị khiến bọn trẻ vừa thích thú vừa sợ hãi.

Barbara hầu như nắm mọi quyền hành trong nhà khiến những đứa con gái của Merril luôn cảm thấy khó chịu, họ coi việc Carolyn về nhà như một đối trọng có thể lật đổ thế thống trị của Barbara. Nhưng sự việc không diễn ra như vậy, Merril vẫn quan hệ với Carolyn nhưng hai người hầu như không nói chuyện, Carolyn luôn muốn lẩn tránh ông ta. Cô cũng muốn tiếp tục theo học, bây giờ là để trở thành một cô giáo trong cộng đồng đa thê.

Sự ganh đua trong nhà, đặc biệt là với Barbara hóa ra lại có lợi cho Carolyn. Không muốn để cô ở gần Merril nên có lẽ bà ta đã thúc đẩy chồng cho Carolyn tiếp tục đi học, và đi ngay mùa hè này chứ không cần chờ đến mùa thu. Merril đã cho một cô con gái của mình theo Carolyn, để theo sát và báo cáo mọi việc về cô. Lúc đầu Carolyn khó chịu, nhưng sau đó thì cô thích nghi được với tất cả những trò chơi xấu của đứa gái của chồng.

Chẳng bao lâu sau khi nhà tiên tri qua đời, Meeril đã cưới hai người vợ trẻ của nhà tiên tri, đây là cách tạo dựng thanh thế của mình nên ông ta chẳng dễ dàng bỏ qua. Carolyn tất nhiên không yêu ông ta nhưng vẫn không thoải mái khi biết chồng mình cưới thêm hai người vợ khác mặc dầu cả tuần sau đó ông ta không hề ngủ cùng hai người vợ mới mà chỉ ngủ cùng Barbara và Carolyn. Dù không nói nhưng ông ta vẫn dành tình cảm yêu mến đặc biệt với Carolyn.

Sau khi cưới thêm 2 người vợ, Meeril quyết định tổ chức một chuyến tuần trăng mật cho cả đại gia đình gồm 6 bà vợ và hơn 30 người con. Công việc chuẩn bị thật là vất vả với Carrolyn và cathleen trong khi liên tục bị Barbara gây khó dễ đủ điều.

Cuối cùng chuyến đi cũng diễn ra, tất nhiên Carolyn chẳng thích thú gì nhưng cô và Cathleen phải chăm sóc những đứa con của Barbara, cả những đứa còn phải dùng tã lót. Chỉ có lũ trẻ con là háo hức với chuyến đi, nhất là chúng được tới vườn bách thú San diego. Đoàn người đông khủng khiếp này cũng khiến các những nhà mà họ nghỉ trọ khi đi qua sợ hãi đến nỗi trên đường về họ phải khó khăn lắm mới kiế được nhà nghỉ chấp nhận họ. Chuyến đi kết thúc, tất cả dường nhưng kiệt quệ cả thể xác lẫn linh hồn.

11 tháng sau khi cưới, cuối cùng Carolyn cũng mang thai đứa con đầu tiên. Cô vẫn tiếp tục đi học để có thể trở thành một giáo viên trong cộng đồng. Sau khi đứa con trai Arthur ra đời, Carolyn đã nhanh chóng có mang thêm một đứa nữa. Trong một trận bão tuyết, Carolyn đang trên đường về nhà đã bị tai nạn và mắc kẹt trong thời tiết giá lạnh. Nhưng rất may mọi người đã tìm thấy cô, may mắn hơn nữa là đứa con trong bụng cũng không làm sao cả. Betty là tên của đứa con gái may mắn ấy, nó chào đời tháng 7.1989.

Sau bốn năm chung sống, Carolyn thân thiết với Tammy hơn, nhất là trong giai đoạn gia đình khó khăn khi công việc làm ăn của Merril không được suôn sẻ. Nhu cầu của mọi người trong gia đình bị cắt giảm đến mức tối thiểu trong khi Merril và Barbara vẫn ra ngoài dùng bữa tối ở những nhà hàng sang trọng. Thậm chí Barbara còn thường xuyên can thiệp và muốn Carolyn cùng những bà vợ khác phải thông qua cô ta khi muốn mua những thứ cần thiết cho gia đình.

Một cuộc phản kháng được Carolyn khởi xướng với sự ủng hộ của Tammy và Cathleen khiến Barbara không nói được gì nữa. Ngay cả Merril cũng không ngờ họ có thể dám làm vậy. Cuối cùng Merril đã dành nhiều tiền hơn cho họ, cuộc sống cũng dễ thở hơn đôi chút.

Merril làm mọi cách để nâng cao vị thế của mình trong cộng đồng kể cả việc gả cô con gái xinh đẹp nhất của mình cho Chú Rulon, người đã tám mươi tuổi hiện đang là giáo chủ của giáo phái. Cô con gái của Merril chưa tới hai mươi, cô không hề phản đối, nhưng Carolyn thì cảm thấy thật kinh hoàng về chuyện này. Merril còn tiếp tục gả những đứa con gái của mình cho nhà tiên tri để gây thêm thanh thế cho mình.

Sống trong nhà Merril luôn là cuộc đấu đấu tranh không ngừng nghỉ đối với Carolyn để có thể bảo vệ mình và những đứa con yêu dấu của mình. Một khi người vợ không còn chiếm được sự quan tâm của người chồng thì con cái của họ sẽ bị những bà mẹ khác, những đứa trẻ khác hành hạ đủ mọi cách.

Carolyn luôn luôn đấu tranh để có thể sống được mà không phải chịu sự áp bức của Barbara và sự bạc đãi của Merril, cô trở thành cái gai trong mắt họ khi trở thành người vợ bướng bỉnh không biết nghe lời.

Khi Merril muốn tách Carolyn khỏi những đứa con, ông ta đã cử cô đến quản lý một trong những nhà trọ của ông ta ở vùng xa xôi, Carolyn đã làm tốt công việc của mình mà vẫn chăm sóc được những đứa con.

Merril đã tìm cách làm khó dễ cho cô khi nhận một tên tội phạm vào làm việc ở nhà trọ, mặc dù Caroyn phản đối gay gắt nhưng Merril không co ý định thay đổi, ông ta muốn cho Carolyn biết quyền lực của mình. Cuối cùng nhờ áp lực từ phía cảnh sát, tên tội phạm đã bị sa thải, nhưng hắn vẫn là một nỗi lo thường trực với Carolyn, hắn sẽ chẳng để cho cô được yên. Nhưng Carolyn có được sự bảo vệ của James, một tay giang hồ đã ngồi tù 20 năm, bây giờ sống trong một toa xe gần đó. Nhưng ông ta lại là người quan tâm và bảo vệ Carolyn, ông ta cầm súng đi tuần quanh nhà Carolyn, kề súng vào đầu tên tội phạm buộc hắn phải bỏ đi. Cuối cùng James khuyên Carolyn hãy rời xa người chồng vô cảm và độc ác của mình. Carolyn đã suy nghĩ về điều này nhưng cô chưa thể dứt khoát được.

Chạy trốn khỏi cộng đồng không phải là điều dễ dàng, chạy trốn khỏi một kẻ có thế lực như Merril thì càng khó hơn gấp bội. Nhưng ý tưởng đó đã nhen nhóm lên tỏng đầu Carolyn. Cô bắt đầu nghĩ rằng nếu phải sống trên thiên đường với Merril thì hẳn dưới địa ngục cũng không đau khổ hơn là bao.

Xung đột giữa Carolyn với Merril ngày càng căng thẳng, thậm chí cô đã đến gặp giáo chủ để than phiền về chuyện này, nhưng tất nhiên ông ta sẽ bảo vệ Merril và kết cục là chẳng giải quyết được điều gì cả.

Những đứa con của Carolyn lần lượt ra đời, cuối cùng cô đã có đến tám đứa con với Merril, nhưng ông ta chẳng quan tâm đến đứa nào cả ngoại trừ Betty. Harison mắc bệnh ung thư xương và thường xuyên lên con co giật đau đớn. Carolyn muốn đưa nó tới bệnh viện nhưng Merril không đồng ý, hai người tranh cãi kịch liệt, cuối cùng Carolyn về nhà mẹ đẻ và cùng bà đưa Harrison đến bệnh viện. Mặc dù rất phẫn nộ với Merril nhưng bố mẹ của Carolyn không được can thiệp vào chuyện của nhà khác.

Cuộc sống trong cộng đồng ngày càng khắt khe với sự lên ngôi của Warren Jeff, hắn cho đóng cửa mọi trường công trong khu vực, bọn trẻ được giáo dục theo cách mà hắn muốn, mà hắn thì là một kẻ điên rồ. Có lần hắn cấm tất cả mọi người dùng màu đỏ, tất nhiên hắn là ngoại lệ, có lần hắn ra lệnh giết toàn bộ chó trong cộng đồng… Mọi người coi hắn là nhà tiên tri và rắp rắp tuân theo lời hắn một cách khó hiểu. Càng ngày Warren Jeff càng đưa ra những thông về cái chết, về sự chuộc tội bằng máu.

Warren Jeff đã làm xáo trộn cả cộng đồng, hắn có toàn quyền với tất cả mọi người cũng như mọi tài sản, của cải trong cộng đồng. Hắn có thể tác người vợ hoặc người chồng khỏi gia đình của mình rồi đưa họ vào một gia đình khác, hắn trục xuất hàng trăm đứa trẻ khỏi cộng đồng, bỗng chốc những đứa trẻ trở thành vô gia cư, không người thân thích bị ném ra ngoài đường… Hắn còn làm biết bao chuyện kinh khủng mà cả cộng đồng u mê không hề phản ứng lại.

Với những dấu hiệu điên cuồng trong cộng đồng cùng cuộc sống như trong địa ngục với Merril đã thôi thúc Carolyn lên kế hoạch chạy trốn. Cô không để lộ chuyện này với bất kỳ ai cho đến giay phút cuối cùng. Ba ngày trước khi Carolyn chạy trốn cùng 8 đứa con, mẹ của cô đã rời khỏi cộng đồng với sự đồng ý của bố cô. Mẹ của Carolyn đã không thể chịu đựng được lâu hơn nữa, chẳng còn gì để hy vọng nữa nên bà quyết định ra đi.

Sáng sớm ngày 22/4/2003 Carolyn cùng những đứa con của mình chạy trốn khỏi cộng đồng với sự giúp đỡ của người em trai. Họ đã tới được thành phố Salt Lake. Những đứa trẻ không hiểu chuyện gì xảy ra, chúng được giáo dục trong cộng đồng đa thê và luôn coi thế giới bên ngoài là nơi ngự trị của quỷ dữ khiến chúng sợ hãi chuyến đi này. Nhất là Betty, đứa con được Merril yêu quý nhất cùng Athur đứa con trai đầu 14 tuổi.

Khi tới Salt Lake Carolyn nhận được sự giúp đỡ tận tình của Dan Fisher, một bác sĩ nha khoa thành đạt. Ông đã giúp cô tạm thời tìm được một chỗ ở và cũng giúp cô trong cuộc chiến pháp lý dai dẳng.

Merril điên cuồng truy đuổi theo Carolyn nhưng cô được pháp luật bảo vệ nên hắn không thể làm gì được. Cuối cùng hắn giành được quyền đến thăm các con của mình, đó thật sự là một rắc rối khi hắn dùng nó để gieo rắc vào đầu lũ con nhiều ý tưởng chống lại Carolyn.

Carolyn phải mất nhiều thời gian để sống một cuộc sống mới, tìm một công việc, lo việc học cho những đứa con của mình. Nhưng cô đã vượt qua, cô bắt đầu có cuộc sống mới thật sự là của mình. Những đứa con của cô cũng vui vẻ với những thứ mà chúng chưa hề được hưởng thụ. Giờ dây chúng có thể xem tivi, ăn bánh tùy thích, được đi chơi, được tổ chức sinh nhật, được đón giáng sinh với những món quà mà chúng chưa bao giờ được nhận trước đó. Cuộc sống đã hoàn toàn thay đổi với tất cả.

Carolyn cuối cùng cũng tìm được người đàn ông của đời mình, đó là Brian, một thạc sĩ tốt nghiệp đại học Harvard, một người thực sự quan tâm đến Carolyn.

Năm đủ 18 tuổi, Athur đã từ chối lời kêu gọi của Merril, cậu không bao giờ trở về cộng đồng FLDS, cậu tiếp tục học cao đẳng và nuôi hy vọng trở thành một phi công thương mại.

Betty đã quay trở lại cộng đồng khi cô tròn 18 tuổi. Carolyn lo lắng và ngỏ ý luôn rộng mở vòng ta cho Betty quay lại.

Warren Jeff sau đó bị truy nã, bị buộc tội ấu dâm với trẻ vị thành niên và phải ngồi sau song sắt. Nhưng hắn tuyên truyền rằng đó là kiếp nạn hắn phải chịu giống như chúa Jesus cũng từng chịu kiếp nạn của mình. Nhiều người trong cộng đồng vẫn cuồng tín nghe theo lời của hắn.

Cuộc chiến của Carolyn cuối cùng đã mở ra một cánh của giúp cho những phụ nữ trong giáo phái nếu muốn và đủ dũng cảm có thể bước qua để tới với một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Trần Huệ Lương

Bình luận về bài viết này